Τρίτη 13 Νοεμβρίου 2012

Capo d'Istria

Για τη Σλοβενία πολλοί αγνοούν το γεγονός οτι κατέχει ένα μικρό παράκτιο κομμάτι στην Αδριατική Θάλασσα. Είναι η Σλοβενική Ριβιέρα στον κόλπο της Τριέστης, μήκους περίπου 47 χλμ, κομμάτι της πανέμορφης και τουριστικά αναπτυσσόμενης χερσονήσου Ίστριας μεταξύ Ιταλίας και Κροατίας. Η ενετική και εν γένει ιταλική επιρρόη είναι εμφανής στην αρχιτεκτονική αλλά και στα τοπωνύμια. Επισήμως άλλωστε η περιοχή είναι δίγλωσση, οι κάτοικοι χρησιμοποιούν τόσο τα ιταλικά όσο και τα σλοβένικα. Τρείς είναι οι κυριότερες κωμοπόλεις: το Piran, η Izola και το Koper.


Piran και Portoroz (Σεπτέμβριος 2009)

Η τελευταία είναι και το κυρίως λιμάνι της Σλοβενίας. Με έκπληξη θα διαπιστώσει κανείς οτι η πόλη Koper έχει και μια δεύτερη ονομασία: Capodistria. Capo δηλαδή η κεφαλή ή πρωτεύουσα (capital) di Istria, της Ίστριας. Η ονομασία αυτή δόθηκε κατά την ενετική κυριαρχία στην περιοχή, περίοδο κατά την οποία η πόλη άκμασε, και φυσικά το άκουσμα μας παραπέμπει στον Ιωάννη Καποδίστρια. Μια πόλη με εξαιρετικά πλούσια ιστορία ξεκινόντας από την αρχαία Ελλάδα με την ονομασία Αιγίδα ή αλλιώς η πόλη με τις αίγες (κατσίκες), συνεχίζοντας στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία με την ονομασία Capris ή Capre (στα λατινικά η αίγα) απ'όπου απορρέει η τωρινή παραλλαγή σε Koper. Αξίζει να σημειωθεί οτι η πόλη είναι αδελφοποιημένη, μεταξύ άλλων, με την Κέρκυρα.


Ο πρώτος έλληνας κυβερνήτης, ο Ιωάννης Καποδίστριας (Giovanni Capo d'Istria) γεννήθηκε το 1776 στην Κέρκυρα από αριστοκρατική οικογένεια η καταγωγή της οποίας, πρωτού ελληνοποιηθεί, ήταν από το σημερινό Koper. Το όνομα της οικογένειας όσο παρέμεναν ακόμα στο Koper λέγεται πως ήταν Vitori. Οξύ μυαλό, χαρισματικός διπλωμάτης με διεθνείς διασυνδέσεις, ο Ιωάννης Καποδίστριας θα μείνει στην ιστορία για την προσπάθεια οργάνωσης του ελληνικού κράτους εκ του μηδενός και για το εκσυγχρονιστικό του έργο σε απλές ιδέες όπως την εισαγωγή και καλλιέργεια της πατάτας μέχρι καίρια ζητήματα όπως την ίδρυση της Εθνικής Χρηματιστικής Τράπεζας. Κυρίως όμως θα μείνει στην ιστορία για την μετωπική του σύγκρουση με τις φατρίες (κοτζαμπάσηδες) και τα πολιτικά και οικονομικά τους συμφέροντα αλλά και τις ξένες δυνάμεις, γεγονός που θα του στοιχίσει την ίδια του την ζωή όταν τον Οκτώβριο του 1831 δολοφονείται στο Ναύπλιο, έξω από την εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα. Ο ελβετός τραπεζίτης και φιλέλληνας Jean-Gabriel Eynard θα δηλώσει χαρακτηριστικά "Όστις δολοφόνησε τον Καποδίστρια, δολοφόνησε την πατρίδα του. Ο θάνατός του είναι συμφορά για την Ελλάδα και δυστύχημα ευρωπαϊκόν" Τα σημάδια από τους πυροβολισμούς στον τοίχο του Αγίου Σπυρίδωνα διατηρούνται ως σήμερα, υπενθυμίζοντας εκείνες τις σκοτεινές και κοινωνικά ταραχώδεις μέρες, αποτέλεσμα της διαφθοράς και του εθνικού διχασμού. Ο ίδιος σε επιστολή του, λίγους μήνες πριν το θάνατό του αναφέρει χαρακτηριστικά:


"Απέκαμα! Αλλ'όμως θα παραμείνω στη χαλάστρα, μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής μου και ας κινδυνεύω να χαθώ..."

Διονύσιος Τσόκος "Η δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια"



Δευτέρα 5 Νοεμβρίου 2012

Κυριακή απόγευμα

Να'τανε Κυριακή απόγευμα. Ύστερα από μεσημεριανό ύπνο. Η μυρωδιά του φρεσκοκαβουρδισμένου καφέ να ξεχειλίζει σε κάθε τσαχάλισμα καθώς ανοίγει το χάρτινο πακέτο "Δανδάλη". Να μαζευτούμε οι γυναίκες του σπιτιού, να μασουλήσουμε σισαμωτά λαδοκούλουρα και ανεβατά καλιτσούνια, να συζητήσουμε το πάντα επίκαιρο πρόβλημα της γειτόνισσας με τον "αχαΐρευτο" γιο της και να προγραμματίσουμε τί θα μαγειρέψουμε γι' αύριο. Οι γάτες να τρέχουν να κρυφτούν καθώς με το λάστιχο ποτίζουμε τις γλάστρες. Κι αφού τα νερά λιμνιάσουν στην πλακόστρωτη αυλή και τσαλαβουτήσουμε τα πόδια μας να δροσιστούμε, να με πάρεις τηλέφωνο. Φορώντας το λινό μου φόρεμα και με τα μαλλιά βρεγμένα ακόμα να'ρθω να σε βρω. Ν'ανέβουμε τα τείχη, στο θερινό κινηματογράφο, κρατώντας παγωμένες μπύρες απ'το απέναντι περίπτερο. Να βλέπαμε Γούντι Άλεν "Η κατάρα του Πράσινου Σκορπιού". Να γελάμε δυνατά και να μου κρατάς το χέρι. Κι ύστερα να μου αναλύσεις ποιός ήταν ο Wilbur de Paris κι εγώ να προσπαθώ να σε πείσω να πάμε ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη καθότι η Μαδαγασκάρη μας πέφτει μακριά. Κι αφού περπατήσουμε στα στενά της παλιάς πόλης, κρατώντας μου το χέρι πάντα, να φτάσουμε στο παρκαρισμένο μου αμάξι. Να σου χαμογελάσω, να μου κλείσεις το μάτι πονηρά και ν'αποχαιρετιστούμε προσδοκώντας το ξεκίνημα μιας νέας βδομάδας.

Να'τανε Κυριακή απόγευμα και να μου κράταγες το χέρι. Σφιχτά.